تابلوخوانی چیست؟ فواید و تکنیک ها برای بورس‌بازان

تابلوخوانی یعنی اینکه شما به عنوان یک فعال بازار سهام، از طریق بررسی تابلو یک نماد در بورس، تا حدی پی به بازی سهامداران حقیقی و حقوقی برده و روندها و سوی معاملات و تغییر در سهامدار عمده را در کنار حجم معاملات، شناسایی و تحلیل کنید. تابلوخوانی ، ابزار خلاق و نوآورانه برای تحلیل بنیادی یا تکنیکالی نیست و بیش‌تر جنبه روانشناسی بورس را در بر می‌گیرد. تابلوخوانی ، نیاز به تجربه و مطالعه و تحلیل نظر بزرگان بورس و تئوریسین ها داشته تا در بلند مدت، شما با مشاهده روزانه، هفتگی و ماهانه تابلو نمادها در بورس، از اتفاقاتی مطلع شوید که آماتورها، از کشف این بازی ها، عاجزند.

گفتار امروز اقتصاد شهروند، تلاش دارد تا مبانی تابلوخوانی را به زبان ساده ارائه کند. برای تابلوخوانی ، فعلا کتابی شایسته در بازار سرمایه ایران نیست و آنچه که ارائه می‌شود، حاصل تجارب و نظرات فعالان بورس است. اگر شما هم در این زمینه دارای تجربه و دیدگاهی هستید، از طریق بخش کامنت با ما به اشتراک بگذارید.

با ما همراه باشید.

(با مراجعه به سامانه TSETMC.com می توان در جریان شاخص های منتخب، نمادهای پربیننده در هر روز، ورود و خروج پول در نمادهای شاخص ساز و تاثیرات مثبت و منفی روی شاخص کل و روند حرکتی آن بود.  این اعداد در نگاه هفتگی و ماهانه  و سالانه، درس های خوبی برای تکینیکالیست ها و تابلوخوان ها دارد. یادمان باشد که بورس، چیزی فراتر از پول و تحلیل بورسی است و به صبر و روانشناسی هم نیاز دارد )

منظور از حمایت مقطعی در تابلوخوانی

سهمی در کف تکنیکالی خود قرار دارد و سهامدار حقوقی، شروع به خرید کرده و نوع خرید، نشان گر رشد و یا شکست حمایت است. هر زمان مشاهده می کنیم که خرید حقوقی در کف حمایتی است و موقتی، نشان گر تلاش  حقوقی در شکستن حمایت است. پس این حقوقی، فقط قصد حمایت مقطعی دارد. این نوع حمایت، در صورتی کارساز است که روزهای  بعدی، بازار مثبت باشد و این جو، مانع شکست حمایت شود.

منظور از حمایت پایدار با رنج مثبت

منظور از حمایت پایدار با رنج مثبت آن است که حقوقی با خریدهای پیوسته، همراه رنج مثبت، باعث افزایش تقاضا شود. در این حالت، سهم را به تدریج به صف خرید هدایت می کند. هر گاه با چنین صحنه ای مواجه شدید، تا زمانی که این حمایت پایدار است، دست به فروش نزنید. در عرضه اولیه سپ و خساپا شاهد این رنج مثبت ها بودیم.

(۱۳ خرداد ۹۷ عرضه اولیه سپ با حجم ۱۷۹ میلیون سهمی مواجه شد)

(قیمت هر سهم سپ در ۲۸ اردیبهشت ۹۸،۱۰۶۳ تومان قرار گرفت. چون ۲۸ اسنفد ۹۷، ۱۲۰ درصد افزایش سرمایه داد)

منظور از خریدهای پیوسته بدون رنج مثبت

اگر حقوقی یک سهم، هم در روزهای مثبت و هم  در روزهای منفی سهم یا بازار، مشغول به خرید است، این نوع استراتژی، نشان از جمع آوری و حمایت دارد. با چنین سهامی باید با حد ضرر تریلینگ برخورد کرد. خرید حقوقی در روز های منفی و فروش در روز های مثبت بازار، ایده آل است.

خرید حقوقی از کد های خاص

اگر حقوقی در مقاومت ها، نسبت به خرید سهم اقدام کند و با رشدی خوب همراه شود، این رشد با هماهنگی حقوقی است که سهامدار عمده است. اگر در سقف قیمتی، شاهد خریدهای سنگین باشیم، اما نسبت های خرید  فروش ضعیف باشد، بایستی در خرید یا فروش، کمی تامل  کرد.  البته  این موضوع نسبی است. تکنیک تیک معکوس می گوید که اگر سهم، از مثبت به منفی پیش برود و آخرین معامله منفی باشد، باید به فکر فروش پله ای باشید.

حتما ببینید: با ۱۰۸ کارگزاری بورس در سراسر کشور آشنا شوید

استراتژی فروش در تابلوخوانی

بازیگردان سهم که قصد جمع آوری سهم را در کف قیمتی دارند (مثل خرید لسرما در زمستان نود و هفت روی ۲۲۰ تومان و فروش لسرما در اوایل خرداد نود و هشت روی ۴۸۰ تومان)، بعضا با فروش کد های حقوقی از یک طرف و خرید آن ها با کدهای حقیقی در طرف دیگر، باز خود را سنگین کرده و شرایط را جهت افزایش قیمت سهام مهیا می کنند. یا نوانستند مقدارم سهم مورد را خریداری کنند و یا اهداف پشت پرده دارند.

منظور از دستکاری قیمتی با تابلوخوانی

اگر بازیگر سهمی، در روزهای منفی، قصد جمع آوری سهم را داشته باشد، بایستی به گونه ای رفتار کند که کسی متوجه جمع آوری نشده و این  رویه خوبی برای فریب سهامداران خرد است. یک بازیگر قوی، تمامی ابزارهای لازم  جهت برنامه ریزی برای جمع آوری و افزایش قیمت سهم را در اختیار دارد. بازیگر ممکن است که یک تیم باشد.

ترفند بازیگر در تابلوخوانی

نوسان گیری که احساس کند که از روزهای آینده، اصلاح روند سهم آغاز خواهد شد، شروع به فروش میکند.  اگر حس کند که نتوانسته شروع به فروش کند، از فروش منصرف می شود و سهم را مدتی رها می کند. رنج  منفی نیز معمولا در دستور کار بازیگر قرار می گرد.  اردرهای مخفی نیز روش دیگری بازیگر در این مواقع است.

اردر ترس در تابلوخوانی

در تابلوخوانی ، بسیار از این اصطلاح استفاده می شود. Order ترس برای ترساندن سهامدار خرد است تا سهم د رکف قیمتی بیش تر جمع آوری شود. وقتی بازیگردان، قصد بالا بردن سهم را داشته باشد، باید حجم مورد نیاز را در کف قیمتی جمع کند تا به خوبی آن را کنترل کند. اردر ترس، به خوبی این فرصت را در اختیار بازیگردان قرار می دهد.

مثالی از تابلوخوانی

شرکت خصدرا در ۲۸ اردیبهشت ۹۸ روی قیمت ۱۵۴۴ تومان پایانی قرار گرفت. در بازه سال، بین ۱۰۴۵ تومان تا ۲۲۸۰ تومان در نوسان بود. این سهم اگر به بخش سابقه معاملاتی بروید، در فروردین ۹۸،  زیر  ۱۱۰۰ تومان معامله می شد و شاهد فروش های حقوقی هم بودیم.  اما به یک باره ظرف ۱ ماه، تا ۱۵۰۰ بالا آمد.

در تابلو بالا، شاهد خرید ۶۶۱  حقیقی و فروش ۳۴۱ حقوقی هستیم.

سابقه معاملاتی صدرا از بیست و دوم اسفند ماه نود و هفت تا سی و یکم فروردین نود و هشت را مشاهده می کنید.  حجم های معاملاتی را در کنار ستون قیمت آخرین معامله نگاه کنید.  همواره بین ۱.۲ میلیون سهم تا ۵ میلیون سهم در نوسان بوده است. سهمی  که اواخر سال ۹۷، ۱۱۲۰ تومان هم خریدار نداشت، کم تر از ۲ ماه بعد، با ۵۰ درصد سود خالص، سهامداران یا نوسان گیران صبور را خرسند کرد.

در عکس بالا، بخش سفارش خرید و فروش در سامانه معاملاتی یک کاربر در کارگزاری را مشاهده می کنید. همان طور که می دانید، هم در ثبت سفارش خرید و هم در ثبت سفارش فروش، شما می توانید از گزینه حجم نمایشی استفاده کنید. مثلا شما می خواهید ۱۰۰ هزار سهم در صف خرید لسرما بگذارید. اما نمیخواهید صف را از ۵۸ هزار و ۹۰۶ سهمی که توسط ۷ کد در صف خرید روی ۴۵۳۴ ریال است، بزرگ کنید. حجم نمایشی را ۱ میگذارید یا عدد کم تر تا هم صف خرید بزرگ نشود و هم شما بتوانید درخواست خرید را اندک اندک جمع کنید.

این روش حجم نمایش را می توان ترفند بازیگر  سهم دانست که در تابلوخوانی اهمیت دارد.

نکته های تابلوخوانی

• حجم معاملات یکی از فاکتورهای خیلی مهم در میزان استقبال یا عدم استقبال از یک نماد در طول هفته، ماه یا سال است. سهمی که حجم معاملات بالایی ندارد و افزایش یا قیمت سهم، با حجم معامله بالایی همراه نیست، الزاما سیگنال ورود یا خروج نبوده اما حرف هایی برای گفتن دارد که باید در کنار سایر مولفه ها، مثل ورود و خروج حقوقی و پول هوشمند و نمودار سهم، تحلیل شود.
• تابلوخوان های حرفه ای می دانند که ورود پول هوشمند به بازار و یا یک سهم یا یک گروه خاص (مثل گروه پتروشیمی ها)، یک روزه اتفاق نمی افتد. ممکن است که هفته ها به طول بیانجامد.
• بازی گردان نماد ها، به اندازه کافی صبور هستند. آن ها از روانشناسی بازار و دستکاری قیمت و تحلیل دقیق نمودار سهم استفاده کرده تا تکنیکالیست ها و سهامداران آماتور با اشتباه محاسباتی همراه کرده و سهم را در یک بازه قیمتی مشخص، نوسان بدهند تا سهامدار کم تحمل از سهم خارج شود. نمونه بارز، شتران بود که از ۷۵۰۰ تومان تا ۱۲۹ هزار تومان رفت و این مدت، به قول بورس باز ها، خیلی ها پیاده شدند.
• تابلوخوانی می گوید که خرید یا فروش حقوقی روی یک سهم در یک بازه زمانی، نشان از ارزندگی یا عدم ارزندگی یک سهم نیست. گاهی کد به کد حقیقی یا حقوقی چه به صورت سنگین و چه معمولی، صوری و برای محک زدن توان خریداری یا فروشنده است.
• اگر حجم پول وارد شده در نقطه حمایت سهم با حجم پول خارج شده در مقاومت سهم، برابر باشد، یعنی بازیگردان سهم تغییر نکرده است. این را با بررسی بخش نوسان قیمتی روی تابلو سهام قابل رصد است.
• افزایش یا کاهش معنادار حجم معاملاتی یک سهم نیز در یک بازه مشخص، مقوله ای است که در تابلوخوانی باید مد نظر باشد.
• اگر سهمی روی منفی باز شود و ظرف مدت کمی پس از آغاز ساعت معاملاتی، صف خرید شود و پس از مدتی، سهم به سمت صفر تابلو رفته و هر چه به پایان ساعت معاملاتی نزدیک می شویم، سهم به سمت صف خرید برود، این نشان از بازی هوشمندانه بازیگردان است که سهم های زیادی را در منفی ۵ درصد خریداری کرد و مقدار مناسبی در مثبت ۵ عرضد کرد و برای روز معاملاتی بعد نیز، سهم با ۱۵ درصد تغییر قیمت (به نسبت منفی ۵ درصد دیروز)، بازگشایی می شود.
• در تکنیک های تابلوخوانی ، حجم پول خروجی از سهم به نسبت حجم پول ورودی، بررسی می شود.
• حتما دیده اید که قیمت پایانی سهم، مثبت ۲ یا ۳ به بالا است اما قیمت آخرین معامله، همچنان منفی و قرمز است. این می تواند نشان از خالی کردن سهم توسط بازیگردان یا حقوقی باشد. اگر چه شرط لازم یا کافی برای خروج حقوقی نیست.

حتما ببینید: با شرکت های تامین سرمایه آشنا شویم

• اگر سهمی به مدت طولانی بسته بود، حجم معاملاتی در روز بازگشایی، نبایدمعیار تصمیم گیری شما در تابلوخوانی باشد. چون خیلی ها به دلیل بسته بودن سهم، قصد فروش حتی در صف فروش دارند و این وضعیت غیر طبیعی، نشان از وضعیت خاصی نیست. چون تکلیف پول ورودی یا خروجی مشخص نیست و بیشتر، فرار از خواب پول را شاهد خواهیم بود.
• سهمی ساعت سفارش گیری (۸:۳۰ صبح)، صف خرید می شود و صف تا ساعت ۸:۵۹ دقیقه و ۵۹ ثانیه، صف خرید سنگین است. به ناگاه، صف از ۱۰ میلیون سهم به ۱ میلیون سهم کاهش می یابد. این معنای زیادی دارد. برعکس هم صادق است. باید مراقب بود که گول این ترفندهای بازیگردان برای نوسان گیری از سهامدار جز را نخورد.
• اگر سهمی از صف خرید بارها خارج می شود و دوباره صف خرید می شود، نشان از فرصت خروج نیست. مگر این که دیگر مولفه های تکنیکالی یا بنیادی، یا ورود سهامدار عمده یا خروج آن، ما را به نظرات دیگری رهنمون کند.
• گاهی حجم معاملاتی باید برای شکستن نقطه حمایت است. بنابراین طبق اصول تابلوخوانی و تکنیک های آن، باید روند در یک بازه زمانی بررسی شود و با تغییر روزانه حجم معاملاتی نمی توان به درک و تصمیم درستی رسید.
• این که سهامدار حقوقی، روی صف فروش، نسبت به برداشت صف اقدام می کند و اصطلاحا، صف، خریدار خوبی دارد، می توان به صعود در روزهای بعدی امیدوار بود. اما این تنها نشانه صعود سهم در بازه بلند مدت نیست.

حتما بینید: چگونه سکه طلا در بورس خرید و فروش کنیم؟

• نه صف خرید و نه صف فروش، دال بر بالندگی و بی ارزشی هیچ سهمی نیست.
• یادتان باشد که صعودها، معمولا با افت های کوتاه مدت و موقتی همراه هستند و انتظار صعود موشکی از هیچ سهمی را نداشته باشید.
• اگر در تابلو یک سهم مشاهده کردید که سهمی را ۲۰۰ حقوقی فروخته و ۵۰ حقیقی جمع کرده است، این نشان از قدرت خریدار حقیقی دارد.
• طبق تکنیک های تابلوخوانی ، نسبت خریدار به فروشنده، معمولا تعیین کننده روند قیمتی است. اما شرط لازم یا شرط کافی برای تحلیل روند سهم در بلند مدت محسوب نخواهد شد.
• معمولا اخبار بد در نقاط حمایتی سهام، نشانه مثبت از یک روند صعودی بلند مدت است. اصلا نشانه بدی برای تابلوخوان های حرفه ای نیست.
• اصلاح زمانی و اصلاح قیمتی، برای هر صعود بلند مدتی نیاز است. این را از قیمت و حجم معاملات و ورود پول هوشمند به یک سهم می توان تشخیص داد.
• اگر یک گروه مثلا گروه خودرویی، کلا صف فروش باشد، این از نظر  تابلوخوانی ، در صورتی  که مدت دار نباشد و حد زیان، فعال نشود، سیگنال بدی  نیست.
• منفی ها در روزهای صعودی، معنی جمع آوری سهم توسط بازیگردان را می دهد.
• اگر حجم معاملاتی با حجم عادی تفاوت زیادی نداشته باشد، این ورود پول، برای نوسان چند درصدی است ولی اگر حجم معاملاتی ۲ یا چند برابر شود، این ورود پول نشان از حرکت سهم برای رشد مناسب خواهد بود.
• معمولا در هر حمایتی، ورود پول روی تابلو مشهود نیست. پس دقت کنید که در کدام حمایت ها، ورود پول است و در کدام مقاومت ها (resistance point) خروج پول را شاهد هستید.
• اگر سهمی چند روز پشت سر هم در حجم بالا، معامله شود، مشکوک است و باید به طور جدی بررسی شود. احتمال نوسان مقطعی زیاد است.
• منظور از کد به کد ان است که حقوقی با کد معاملاتی خود بفروشد و با کد های معاملاتی حقیقی که در اختیار دارد، آن ها را جمع کند. این رویه ها، گاها برای قریب سهامدار خرد و کم تحمل است.

• در تکنیک های تابلوخوانی ، نسبت ها باید به صورت نسبی بین خریداران و فروشنده سنجیده شود. اگر سهمی، نسبت ۱ به ۴ دارد یعنی ۲۰ نفر خریدار و ۸۰ نفر فروشنده، اما در اخر ساعت معاملاتی، نسبت ۱ به ۲ می شود (یعنی ۶۰ خریدار و ۱۲۰ فروشنده)، این سیگنال خوبی نیست. چون از فشار  خرید کم شده است و احتمال منفی فردا وجود دارد.
• کاهش حجم معاملات در اواخر روند اصلاحی، نشانه پایان آن اصلاح و شروع یک روند صعودی می تواند باشد.

همراه گرامی

اگر شما هم تجربه و نظری در حوزه روانشناسی بازار سرمایه، پیش بینی شاخص کل تا سال ۱۴۰۰ و هم چنین ترفندهای  تابلوخوانی دارید، مراتب را از طریق بخش کامنت با ما به اشتراک بگذارید.