بیمه بیکاری و پاسخ به سوالات متداول پیرامون آن

بیمه بیکاری ، از جمله خدماتی است که سازمان تامین اجتماعی در اختیار بیمه پردازان اجباری قرار می دهد. به بیمه پردازان اختیاری (خوش فرما و صاحبان حرف و مشاغل آزاد)، بیمه بیکاری تعلق نمی گیرد. سالانه صدها هزار بیمه شده سازمان تامین اجتماعی در ۳۱ استان کشور، مشمول دریافت بیمه بیکاری شده و حقوق ماهانه دریافت می کنند. این یکی از حقوقی است که سازمان تامین اجتماعی، متعهد به پرداخت آن شده و به نظر می رسد که مهم ترین فایده بیمه اجباری به نسبت اختیاری، همین مقرری بیکاری باشد.

دریافت بیمه بیکاری ، منوط به رعایت ضوابطی است که در این گفتار به آن اشاره می کنیم. توجه داشته باشید که دریافت این نوع خدمات از سازمان تامین اجتماعی، ربطی به این که شما در داخل یا خارج از کشور برای کارفرمای خصوصی مشغول به کار باشید، ندارد. مهم آن است که مشمول شرایط و ضوابط دریافت این مقرری بوده و در اسرع وقت، برای دریافت آن اقدام کنید.

حتما بخوانید : قیمت حق بیمه شخص ثالث کلیه وسایل نقلیه در سال ۱۴۰۰

اگر شما خواننده گرامی، سابقه دریافت این مقرری ایام عدم اشتغال را داشته و یا سوالی درباره آن دارید، پرسش های خود را با اطلاعات دقیق در اختیار کارشناسان ما قرار داده تا بررسی کنیم. کتاب قانون تامین اجتماعی را مطالعه کنید.

با ما همراه باشید.

 بیمه بیکاری ۱۴۰۰ را  غیر حضوری ثبت نام کنید

برای ثبت نام بیمه بیکاری در زمان شیوع ویروس کرونا نیازی به حضور فیزیکی نبوده و می توانید در خواست را به وسیله این آدرس : ( https://bimebikari.mcls.gov.ir/Pre_Darkhast.aspx  ) ثبت کنید .

چه مدارکی برای دریافت بیمه بیکاری کرونا الزامی است ؟

• آخرین قراردادی که بسته اید
• دفترچه بیمه
• آخرین مدرک تحصیلی
• شناسنامه
• یک قطعه عکس
• کارت ملی
• کارت پایان خدمت برای آقایان

اگر اخراج شده اید

اگر قبل از اتمام قرارداد از محل کارتان اخراج شده اید باید به شورای حل اختلاف مراجعه کنید و دادخواستی با عنوان برگشت به کار را ثبت کنید و پس از طی شدن مسیر شکایت میتوانید بیمه بیکاری را ثبت کنید .

کدام مشاغل مشمول بیمه بیکاری کرونا میشوند ؟

حتما بخوانید : آدرس و شرح وظایف کارگزاری های بیمه تامین اجتماعی تهران

فرق بیمه اجباری و اختیاری

به موارد زیر توجه کنید:

• در نوع اجباری، کارفرما ملزم به پرداخت حق بیمه ماهانه بوده و شما، ۷ درصد کل تعرفه ماهانه را پرداخت می کنید. این تعرفه، ۳۰ درصد حقوق ماهانه شما بوده و ۲۰ درصد آن وظیفه کارفرما می باشد.
• در نوع اجباری، در صورتی که شما به صورت غیر ارادی از اشتغال در یک کارگاه قانونی، خارج شوید، می‌توانید با ارائه مدارک و مستندات، درخواست مقرری بیمه بیکاری کنید.
• اگر به صورت اختیاری (خویش فرما و صاحبان حرف و مشاغل آزاد) مشغول به فعالیت باشید، مقرری بیکاری به شما تعلق نمی گیرد.
• بر اساس تعرفه ماهانه ای که پرداخت می کنید، مشمول خدمات بهداشتی و درمانی و بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی بر اساس ضرایب مربوطه خواهید بود و فرق خاصی بین اجباری و اختیاری وجود ندارد.

…………………………………………………….

منظور این است که شما در زمانی که مشغول به کار نیستید یا از کاری به صورت غیر ارادی خارج شده اید، با دریافت نامه عدم نیاز از کارفرما، مقرری ماهانه دریافت کنید تا علاوه بر این که بخشی از هزینه های مخارج ماهانه شما تامین می شود، بیمه زمان هایی که مشغول به کار نیستید از طرف سازمان تامین اجتماعی پرداخت شود. یعنی در مقرری زمان عدم اشتغال نیز، بیمه ماهانه شما رد می شود.

اگر شما درفترچه بیمه اجباری دارید، حتما بیمه بیکاری به شما تعلق می گیرد. ۳ شرط اصلی برای دریافتش وجود دارد که به شرح زیر است:

• حتما در کارگاهی قانونی که دارای سابقه و کد کارگاه و ردیف پیمان در یکی از شعب سازمان تامین اجتماعی در ۳۱ استان کشور است، مشغول به فعالیت باشید. لذا، داشتن قرارداد مکتوب کارگری و کارفرمایی برای تکمیل مدارک، نیاز خواهد بود.
• به صورت غیر ارادی و غیر عمدی، از ادامه فعالیت شما در کارگاه مربوطه، جلوگیری شده باشد.
• نامه عدم نیاز کارفرما دریافت شود.

ناگفته پیداست که اگر طبق محکومیت های قضایی، از کاری اخراج شده باشید یا تخلف امنیتی محرز منجر به صدور حکم در محاکم  قضایی برای شما باشد و این امر، موجبات عدم اشتغال و اخراج از کارگاه دولتی یا خصوصی را برای شما فراهم کند، امکان دریافت این مقرری زمان عدم اشتغال را نخواهید داشت. البته در این مورد هم استثنائاتی وجود دارد که باید به نص صریح قانون کار و قانون سازمان تامین اجتماعی و قوانین قضایی کشور مراجعه کرد.

مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری چقدر است ؟‌

اعدادی درباره بیمه بیکاری که باید بدانید

• اگر بین ۶ تا ۲۴ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید و مجرد باشید، ۶ ماه مقرری می گیرید.
• اگر بین ۶ تا ۲۴ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید و متاهل باشید، ۱۲ ماه مقرری می گیرید.
• اگر بین ۲۵ ماه تا ۱۲۰ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته و مجرد باشید، ۱۲ ماه مقرری میگیرید.
• اگر بین ۲۵ ماه تا ۱۲۰ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته و متاهل باشید، ۱۸ ماه مقرری می گیرید.
• اگر بین ۱۲۰ ماه تا ۱۸۰  ماه سابقه  پرداخت حق بیمه داشته و مجرد باشید، ۱۸ ماه مقرری  می گیرید.
• اگر ببن ۱۲۰ ماه تا ۱۸۰ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته و متاهل باشید، ۲۶ ماه مقرری میگیرید.
• اگر بین ۱۸۰ ماه تا ۲۴۰ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته و مجرد باشید، ۲۶ ماه مقرری میگیرید.
• اگر بین ۱۸۰ ماه تا ۲۴۰ ماه سابقه  پرداخت حق بیمه  داشته و متاهل باشید، ۳۶ ماه مقرری میگیرید.
• کارگرانی که بیش از ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته و مجرد باشند، ۳۶ ماه مقرری می گیرند.
• کارگرانی که بیش از ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته و متاهل باشند، ۵۰ ماه مقرری می گیرند.

اگر شما بیش از ۵۵ سال سن داشته و ۱۲۰ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید، تا سن بازنشستگی (۶۰ سال)، مقرری بیمه بیکاری دریافت خواهید کرد.

آیا به افراد تحت تکفل هم مقرری بیمه بیکاری پرداخت می شود؟

خیر. به ازای هر نفر تحت تکفل تا سقف ۴ نفر، به ازای هر نفر، ۱۰ درصد حداقل دستمزد به مقرری دریافتی اضافه می شود.

چرا به بیمه اختیاری یا خویش فرما، بیمه بیکاری تعلق نمی گیرد؟

چون کارگر و کارفرما یا رییس و مرئوس یکی است. این که شما خود را بیمه کرده و سپس از کار، اخراج کنید، دلیل منطقی برای سازمان تامین اجتماعی برای پرداخت مقرری زمان عدم اشتغال نیست.

الزام ۳۰ روزه

یکی از مهم  ترین مواردی که در مقرری ماهانه بیمه بیکاری مد نظر است، توجه به این نکته  بوده که کارگری که به هر دلیلی به صورت غیر ارادی از کار اخراج شده است، نامه عدم نیاز از کارفرمایی که در کارگاه برایش مشغول به کار بوده را دریافت کرده و در اختیار اداره کار و اداره تامین اجتماعی استان محل اشتغال (نه محل سکونت) قرار دهد.

از زمان عدم اشتغال در کارگاه تا تسلیم نامه ممهور به مهر کارفرما به ادارات کار و تامین اجتماعی، نباید بیش از ۳۰ روز بگذرد. اگر این بازه زمانی رعایت نشود، شانس دریافت مقرری کاهش یافته و باید دلایل مستند و مستدل خود را برای توجیه و ترغیب کارشناسان این دو اداره، ارائه کنید.

پاسخ به سوالات متداول در خصوص بیمه بیکاری

• آیا دریافت بیمه بیکاری ، به  سن کارگری که از کار به صورت غیر ارادی اخراج شده است، مرتبط است؟

توجه داشته باشید که طبق قانون، افرادی که ۱۸ سال سن دارند، می توانند مشمول قوانین سازمان تامین اجتماعی بوده و اگر سابقه بیمه پردازی نزد سازمان تامین اجتماعی باشند و به صورت غیر ارادی از اشتغال، احراج شده باشند، صرف نظر از سن و جنسیت، مشمول دریافت این  مقرری قرار می گیرند.

• آیا دریافت بیمه بیکاری به تحصیلات و سواد و محل اشتغال کارگر ارتباط دارد؟

خیر. تحصیلات، سواد، محل اشتغال و نوع کاری که در آن مشغول به کار بوده اید(چه سخت و زیان آور و چه عادی)، تاثیری در مبلغ و مدت زمان پرداخت این مقرری ندارد.

• آیا مقرری زمان عدم اشتغال نیز جزو سنوات خدماتی کارگرانی که به صورت غیر ارادی از کارگاه اخراج شده اند، قرار می گیرد؟

بله. مدتی که این  مقرری به شما پرداخت می شود، در زمره سنوات خدمتی بوده و در زمان بازنشستگی، محاسبه می شود.

• آیا در زمان دریافت مقرری بیمه بیکاری ، می توان نسبت به تمدید دفترچه تامین اجتماعی اقدام کرد؟

بله. شما می توانید با مراجعه به همان شعبه تامین اجتماعی که کارفرما برای شما، لیست رد می کرده و پرونده شما را برای پرداخت مقرری ماهانه تایید کرده است، نسبت به تمدید دفترچه و افزایش اعتبار آن اقدام کنید.

• آیا در زمان دریافت این مقرری ماهانه، می توان به سایت سوابق سازمان تامین اجتماعی مراجعه کرد؟

بله. شما می توانید با ورود به سایت savabegh، سوابق قبلی و فعلی (در ایام پرداخت بیکاری) را به صورت آنلاین مشاهده کرده و اگر با مغایرتی مواجه شدید، به واحد نام نویسیی شعبه مربوطه (طبقه اول)، مراجعه کنید تا ایرادات فنی رفع شود. معمولا بازه ۴۸ تا ۷۲ ساعته برای به روز رسانی سایت را در هر ماه، در نظر داشته باشید.

• من در کارگاهی در استان زنجان مشغول به کار بودم و به صورت غیر ارادی از کار اخراج شدم. آیا می توانم پرونده خود را به استان گلستان که محل زندگیم بود انتقال دهم و درخواست بررسی پرونده و برقراری مقرری بکنم؟

شما بایستی به اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی استانی که محل اشتغال شما بوده و کارگاه شما، به حوزه عملیاتی آن اداره مرتبط می شد، مراجعه کرده و پرونده خود را تسلیم کند. این اداره پس از بررسی مدارک و مستندات و ادعاهای شما، پرونده را تکمیل و به شعبه تامین اجتماعی که لیست ماهانه کارفرما به آن جا ارسال می شد، ارجاع می دهد. لذا، امکان ارجاع این پرونده به استان محل سکونت در ابتدای کار، وجود ندارد.

• من در استان فارس مشغول به کار بودم و طبق نامه عدم نیاز کارفرما، از کار بیکار شدم و در استان خراسان زندگی می کنم. آیا می‌توانم درخواست دریافت مقرری بیمه بیکاری را در استان محل سکونت بدهم؟

پس از تکمیل پرونده و استارت پرداخت مقرری ماهانه بیکاری به شما، به  منظور حضور  و غیاب و اثرانگشت ماهانه، می توانید درخواست خود را به اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان محل اشتغال، تسلیم کرده تا در صورت موافقت اداره کار، پرونده شما برای ادامه روند پرداخت، به استان محل سکونت ارسال شود. فهرست ادارات کل تعاون و رفاه اجتماعی ۳۱ استان کشور را در این سایت مشاهده کنید.

• آیا کارگاهی که به دلیل آتش سوزی و سیل و سیلاب، فعالیت آن متوقف شده است، می‌تواند برای کارگرانش، درخواست دریافت مقرری بیکاری بکند؟

بله. کلیه کارگاه هایی که در سیل و سیلاب نوروز ۹۸ و پس از آن به دلیل آتش سوزی و زلزله و حوادث طبیعی، دچار تعطیلی، خسارت و حادثه  شده اند، می‌توانند برای  کارگران خود، درخواست بیمه بیکاری بکنند. آن دسته از کارگرانی که بر اساس سنوات خدمتی، مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری باشند، به آن ها تا زمان فعالیت دوباره کارگاه، مقرری ماهانه پرداخت خواهد شد.

• مدت پرداخت ماهانه بیمه بیکاری برای مجردها و متاهل ها چقدر است؟

کلیه کارگران مجرد که سابقه پرداخت حق بیمه دارند، تا سی و شش ماه می توانند مقرری بیکاری دریافت کنند. این رقم برای کارگران متاهل تا ۵۰ ماه افزایش می یابد.

• مبلغ بیمه بیکاری در سال ۱۳۹۹ چقدر است؟

حداقل مبلغ بیمه بیکاری در سال ۱۳۹۷، معادل حداقل حقوق پایه کارگران در سال ۹۷ که حدود ۱۱ میلیون ریال است بوده و این رقم برای حداقل مبلغ بیمه بیکاری در سال ۱۳۹۸، معادل حداقل حقوق پایه کارگران در سال ۱۳۹۸ که حدود ۱۵  میلیون ریال است خواهد بود. البته ماکزیمم دریافت حق بیمه  بیکاری ، ۵۵ درصد متوسط حقوق و دستمزد ماهانه  است و ملاک محاسبه، ۹۰ روز پیش از وقوع عدم اشتغال ارادی در کارگاه است.

حداقل حقوق بیمه بیکاری ۹۹

حداقل حقوق بیمه بیکاری سال ۹۹ برابر است با حداقل حقوق کارگران قانون کار خواهد بود.

طبق بخشنامه‌های دستمزد ۱۳۹۹ :

سه ماهه اول سال ۱۳۹۹ (فروردین ، اردیبهشت ، خرداد): مبلغ ۱۸,۳۵۴,۲۷۰ ریال

از تیرماه ۱۳۹۹ به بعد : مبلغ ۱۹,۱۰۴,۲۷۰ ریال

• چه مواردی باعث می شود ماهیانه بیمه بیکاری قطع شود؟

به موارد زیر توجه کنید:

• اگر کارفرما دوباره شما را برای کار، فراخوانی کند.
• اگر در فرآیند پرداخت مقرری ، مشخص شود که شما، به صورت ارادی و با تبانی با کارفرما، خواستار دریافت مقرری ماهانه شده اید. در این صورت طبق قوانین سازمان تامین اجتماعی با شما برخورد می شود.
• عدم شرکت در کلاس های آموزشی که سازمان تامین اجتماعی و اداره کار تعیین می کند.
• عدم شرکت در کلاس های بازآموزی و کارآموزی.
• عدم حضور در ادارات کار، تعاون و رفاه اجتماعی به منظور ثبت اثرانگشت و حضور و غیاب الکترونیکی.
• اگر مشمول دریافت بیمه بازنشستگی شوید.
• اگر کاری از سوی اداره کار به شما پیشنهاد شود و از انجام آن خودداری کنید.
• اگر به هر دلیلی برای شما بیمه اجباری یا اختیاری پرداخت شود.

• آیا برای دریافت بیمه بیکاری ، بایستی حداقل ۱۰ سال سابقه داشته باشیم؟

خیر. حتی با شش ماه سابقه و رعایت شرایط و مقررات، مشمول دریافت مقرری ماهانه خواهید بود.

• من از شهریور سال ۹۷ مشمول دریافت مقرری ماهانه بوده و بر اساس حداقل حقوق سال ۹۷، مقرری دریافت می کردم. آیا با توجه به افزایش حداقل حقوق پایه و دستمزد کارگران در سال ۱۳۹۸، مقرری ماهانه بیکاری بنده نیز افزایش می یابد؟

بله. کلیه پرداخت های آن دسته از مقرری بگیرانی که تاریخ وقوع عدم اشتغال به کار آن ها از تاریخ اول فروردین ماه نود و هشت است، با رعایت حداقل دستمزد و پایه سال نود و هشت خواهد بود. یعنی اگر شما در سال ۹۷، ماهانه یک میلیون و صد هزار  تومان مقرری ماهانه ایام عدم اشتغال به کار دریافت می کردید، از  اول فروردین ۹۸ ، مقرری شما تا سقف ۱ میلیون و ۵۱۶ هزار و ۸۸۲ تومان افزایش خواهد یافت. این حداقل میزان مقرری است. در هر حال، پرداختی به شما کم تر از حداقل دستمزد سال نود و هشت نخواهد بود.

• آیا مبلغ عیدی ۹۸ به دریافت کنندگان مقرری بیمه بیکاری تعلق می گیرد؟

خیر.

• من به خاطر سیل در استان خوزستان، از ۱۶ فروردین دچار مشکل شدم و امکان اشتغال به کار در کارگاه خارج از استان را ندارم. آیا به بنده نیز مقرری پرداخت می شود؟

توجه داشته باشید که کلیه کارگرانی که به دلیل سیل بیکار شده اند، می توانند از حقوق ایام بیکاری برخوردار شده و مبنای محاسبه پرداخت این مقرری، از ۱/۰۱/۱۳۹۸ خواهد بود.  طبق اعلام معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، کلیه کارگران بیمه شده اجباری آسیب دیده در سیلاب های اخیر نوروزی کشور، مشمول دریافت بیمه بیکاری خواهند بود.